Dlaczego alkoholicy myślą, że nie są alkoholikami?
Bardzo duża część społeczeństwa uważa, że alkoholizm jest dowodem słabości i upadku człowieka - weryfikując tę dolegliwość w kategoriach moralnych, a nie medycznych.
Medycyna nadała alkoholizmowi miano choroby, ponieważ powoduje szereg zachodzących w organizmie zmian niezależnych od człowieka. W dodatku żadna z osób pijących nie ma w planach tego, żeby się uzależnić.
Niekonwencjonalne zmiany w chorobie alkoholowej
Jednak zmiany, które powoduje ta choroba są dosyć dziwne i intrygujące, ponieważ nie występują u każdego, kto pije. Tak samo jak nie każdy, kto spożywa alkohol jest alkoholikiem.
Stereotypowo alkoholicy to ludzie, którzy są wiecznie pijani, stojący pod sklepem monopolowym, pijącymi denaturat. Rzeczywistość wygląda jednak inaczej.
- Nie każdy, kto pije duże ilości alkoholu jest uzależniony.
- Bardzo często alkoholicy to ludzie bardzo rozwinięci zawodowo i społecznie, często nawet (do czasu) sprawniejsi aniżeli osoby niepijące.
- Alkoholik nie musi pić codziennie. Po trwających od kilku do kilkudziesięciu dni ciągach alkoholowych występują okresy abstynencji.
Z tych względów bardzo często rodzina i bliscy osoby uzależnionej są wprowadzeni w błąd i uważają, że taka osoba jednak ma kontrolę nad piciem.
Istota alkoholizmu
Jednak właśnie utrata kontroli jest istotą całej tej choroby, która składa się z:
- obsesji umysłowej - alkoholik nie potrafi sobie wyobrazić życia bez trunku i mimo długiego okresu abstynencji znów po niego sięga;
- uczulenia fizycznego - po wypiciu pierwszej dawki alkoholu następuje utrata panowania nad ilością i pomimo planowanemu wypiciu „tylko jednego piwa”, osoba kończy pijana.
Alkoholicy nie są osobami przy zdrowych zmysłach. Dlaczego?
Pomimo wszystkich przykrych konsekwencji i wydarzeń spowodowanych piciem, oni nadal to robią. Znowu i znowu. To tak, jakby ktoś nieustannie wkładał rękę do wrzącej wody pomimo straszliwych, coraz to poważniejszych poparzeń. Alkoholicy nie są osobami, które zachowują zdrowe, logiczne myślenie.
Mechanizm iluzji i zaprzeczania
Niełatwym do zrozumienia jest także fakt, że alkoholik tak naprawdę niemal do końca nie zdaje sobie sprawy z tego, że jest chory. Dlaczego tak się dzieje?
Choroba alkoholowa należy do osobliwych, podobnie jak w przypadku narkomanii, lekomani i niektórych chorób psychicznych i charakteryzuje się jako choroba zaprzeczeń. Występuje tak zwany mechanizm iluzji i zaprzeczania. Mechanizm ten przekonuje osobę uzależnioną, że nie ma ona żadnego problemu.
Racjonalizacja
Jednym z elementów alkoholizmu - choroby zaprzeczeń jest racjonalizacja i usprawiedliwianie pijackich zachowań przez osobę uzależnioną.
Oskarżanie czy nawet podejrzewanie kogoś o alkoholizm jest bardzo poważnym zarzutem ze względów moralnych. Bo kto chciałby przyznać się do tego, że jest zepsuty, zwłaszcza kiedy jest zupełnie niewinny? Przecież nie upija się specjalnie, z premedytacją - sam nie może dojść do tego, dlaczego postępuje w ten sposób.
Dlatego właśnie alkoholik stara się racjonalnie wytłumaczyć sobie i innym dlaczego pije. Najczęściej są to kłopoty finansowe, w pracy, w małżeństwie, przykre dzieciństwo czy stres. Podświadomie przekierowuje winę na inne osoby więc obrywa się zazwyczaj najbliższym.
Nierzadko zdarza się, że alkoholik sam kreuje w swoim życiu sytuacje np. kłótnie, z powodu których potem będzie mógł z czystym sumieniem się napić.
Silna struktura zaprzeczeń
Alkoholik nie wierzy w to, że jest alkoholikiem. Mechanizm zaprzeczania jest intelektualną manipulacją, która jest najsilniejsza u osób wykształconych, które potrafią odnaleźć logiczne argumenty pasujące do wszystkiego. Jak bronią się przed myślą o alkoholizmie?
- racjonalizacja swoich zachowań alkoholowych,
- cykliczne przerwy w spożywaniu alkoholu,
- nadgorliwość w środowisku pracy,
- manipulacja faktami i ludźmi,
- dobre zachowanie w okresach abstynencji itp.
Chęci do zmiany?
Zakłamanie nie pozwala osobie uzależnionej zauważyć, jakie jest prawdziwe źródło stanów, których coraz częściej doświadcza:
- wyrzuty sumienia,
- poczucie winy,
- lęk, zmiany nastroju,
- złość i agresja,
- chorobliwa zazdrość,
- podejrzliwość,
- skrajnie zaniżone poczucie własnej wartości.
Taka osoba posiada przeświadczenie, że jej problemy spowodowane są przez okoliczności lub innych ludzi. Próbuje wtedy zmieniać poszczególne elementy swojego życia. Przeprowadzka, rozstanie - rozwód, zmiana pracy, powrót. Jednak wszystko to nie może przynieść ukojenia, ponieważ alkoholik nie może uciec od samego siebie. A problem leży właśnie w nim samym. W postępującej chorobie alkoholowej.
Kiedy problemy stają się już na tyle poważne, osoba uzależniona postanawia w końcu udać się do lekarza. Jednak bardzo często pierwsza wizyta występuje długo przed tym, zanim alkoholik postanowi wytrzeźwieć i podejmie właściwą terapię.
Dlaczego alkoholik zgłasza się do lekarza? Czy to zaskakujące, że idzie tam po to, żeby usłyszeć, że nie jest alkoholikiem?
