Gry hazardowe są ogólnie dostępną formą rozrywki dla dorosłych, która niestety może przerodzić się w chorobę. Uzależnienie od hazardu prowadzi nie tylko do stopniowego pogorszenia sytuacji materialnej uzależnionego, lecz także do stanów depresyjnych, a w skrajnych przypadkach - samobójstwa. Dlatego uzależnienie od gier hazardowych jest poważnym zaburzeniem, które należy leczyć.
Bezpośredni przekład z języka angielskiego oznacza "ryzyko" lub "niebezpieczeństwo". Hazard obejmuje różnego rodzaju gry, podczas których uczestnicy mogą zyskać korzyść materialną - wygrać pieniądze lub wartościowe przedmioty i przyjmuje rozmaite formy, wśród których można wymienić np.:
Wszystkie gry hazardowe mają charakter losowy. O zwycięstwie lub przegranej decyduje przypadek, a nie przyjęta przez gracza strategia. Z tego powodu hazard wywołuje silne emocje. I to właśnie w sferze emocjonalnej bierze początek zaburzenie zwane uzależnieniem od hazardu.
Uzależnienie od hazardu należy do uzależnień behawioralnych. Tego typu nałóg polega na kompulsywnym wykonywaniu jakiejś czynności w celu osiągnięcia korzyści emocjonalnej, np. lepszej samooceny, euforii, poczucia przynależności do grupy.
W przypadku hazardzisty uzależnienie polega na nałogowym uczestnictwie w loteriach, obstawianiu zakładów, kupowaniu kolejnych losów czy wielogodzinnych pobytach w kasynie.
Osoba cierpiąca na chorobę hazardową stopniowo traci zainteresowanie innymi sferami życia, zaniedbuje obowiązki rodzinne i zawodowe. Najważniejszą rzeczą w życiu staje się gra i ryzyko z nią wiązane. Można powiedzieć, że dana osoba uzależnia się od adrenaliny wywołanej niepewnością „Wygram czy przegram? Jaki będzie wynik?”. Często hazardzista kieruje się w swoim postępowaniu marzeniami o wielkiej wygranej, dzięki której zrealizuje swoje plany.
Zabawa, okazja do spotkania, zabicie czasu - dla wielu osób tym właśnie jest hazard. Uzależnienie zaś niestety przychodzi niepostrzeżenie. W atmosferze rozluźnienia trudno dostrzec, w którym momencie kończy się rozrywka, a zaczyna zaburzenie.
Dopóki człowiek rzeczywiście traktuje hazard jak zabawę, po której wraca do codziennych obowiązków, nie dzieje się nic złego. Jeśli jednak dana osoba zaczyna spędzać na graniu coraz więcej czasu, a kolejną partię pokera traktuje jak jedyne lekarstwo na stres, powinna zapalić się czerwona lampka.
Granica między niewinną zabawą a chorobą często okazuje się rozmyta. Uzależnienie od hazardu rozwija się stopniowo, przechodząc przez 4 fazy.
Jak nietrudno się domyślić, kluczową rolę w narodzinach uzależnienia jest faza pierwsza. To najczęściej moment, w którym uczestnik gry po raz pierwszy wygrywa znaczącą sumę pieniędzy. Sukces zachęca go do kolejnych prób. Niestety w miarę postępowania choroby hazardzista ulega iluzji, że zwycięstwo to zasługa jego zmyślności, sprytu czy mądrości.
Tymczasem każdą grą hazardową rządzi ślepy los, dlatego po fazie sukcesów następuje etap dotkliwych strat. Wtedy chory odczuwa silną potrzebę odegrania się. Zwiększa też stawki i w rezultacie traci coraz więcej pieniędzy.
Z kolei faza desperacji pojawia się, gdy hazardzista popada w długi, które usiłuje spłacić wszelkimi sposobami. Może wtedy uciec się do czynów zabronionych, np. kradzieży. Na ostatnim etapie uzależniony czuje się bezsilny w obliczu nawarstwionych trudności. Cierpi na stany lękowe i depresję. W skrajnych przypadkach chory może targnąć się na swoje życie.
Skąd wiadomo, że dana osoba uzależniła się od hazardu? Oto niektóre charakterystyczne objawy:
Szczególnie niepokojącym symptomem uzależnienia od hazardu są kolejne próby zdobycia pieniędzy na grę. Wynikają one z faktu, że uzależniony w miarę rozwoju choroby zwiększa stawki, o które rywalizuje z innymi uczestnikami/maszynami.
Hazardzista może początkowo pożyczać środki od znajomych lub wynosić pieniądze z domu bez wiedzy bliskich. Z czasem jednak poszukuje kolejnych źródeł gotówki, również tych nielegalnych. Z tego powodu osoby zmagająca się z uzależnieniem często popadają w konflikt z prawem, a nawet trafiają do więzienia. Co gorsza, hazardziści nierzadko nawiązują kontakty z podejrzanymi środowiskami. Częste zatargi z wierzycielami żądającymi zwrotu należności mogą skończyć się tragicznie.
Bliska Ci osoba nałogowo uprawia hazard? Zastanawiasz się, jak pomóc hazardziście? Warto najpierw uświadomić sobie, że każde uzależnienie przejmuje kontrolę nad myśleniem i zachowaniem danego człowieka. Z tego względu rozmowy z hazardzistą mogą być trudne. Chory pomimo nawarstwiających się problemów nie potrafi przestać grać. Dlatego im szybciej rodzina nakłoni hazardzistę do podjęcia terapii, tym lepiej dla niego i bliskich.
Jak rozmawiać z hazardzistą? Oto kilka wskazówek, które mogą pomóc przeprowadzić rozmowę z chorym.
Uzależnienie od hazardu, tak jak każdy inny nałóg, wymaga fachowej terapii. Miejsce i sposób leczenia zależą od stopnia zaawansowania choroby. Osoba, która z powodu uzależnienia zmaga się ze stanami depresyjnymi, myślami samobójczymi i innymi niebezpiecznymi objawami, powinna zgłosić się na leczenie hazardu w stacjonarnym ośrodku terapeutycznym. Pozwoli to choremu odizolować się od szkodliwych wpływów z zewnątrz - np. od towarzystwa, w którym dana osoba uzależniła się od gier.
Odwyk hazardowy obejmuje:
Istotnym celem terapii uzależnień od hazardu jest uświadomienie pacjentowi, że jego zachowania mają charakter chorobowy. Tak jak w przypadku alkoholizmu czy narkomanii pierwszym krokiem do zmiany jest trafna autodiagnoza, którą hazardzista stawia z pomocą terapeuty: „Jestem chory, potrzebuję pomocy”.
Do kolejnych kroków w ramach leczenia hazardu należą m.in.:
Skutki nałogowego grania mogą okazać się katastrofalne zarówno dla zdrowia, jak i życia. Jeśli czujesz, że utraciłeś kontrolę nad swoim zachowaniem lub znasz w swoim otoczeniu osobę zmagającą się z uzależnieniem od hazardu, niezwłocznie skontaktuj się z ośrodkiem odwykowym.
Ośrodek leczenia uzależnień od hazardu NASZ DOM oferuje kompleksową pomoc wszystkim, którzy nie potrafią sami zerwać z nałogiem. Prowadzimy terapię w kameralnych grupach, w których tworzymy atmosferę zrozumienia i szacunku. Dla każdego pacjenta opracowujemy osobisty plan zdrowienia dostosowany do jego indywidualnych potrzeb. Pomagamy też osobom, zmagają się zarówno z uzależnieniem od hazardu, jak i alkoholu, narkotyków, leków.